مریم گلی
مریم‌گلی معمولی (نام علمی: Salvia officinalis) گیاهی است چند ساله و علفی، ریشه راست و دارای انشعابات فراوان ساقه راست و ارتفاع آن بین ۸۰–۵۰ سانتی‌متر است.
این گیاه، دارای ساقه‌هایی به رنگ سبز تیره و پوشیده از کُرک‌های انبوه و خاکستری رنگ است. با افزایش عمر گیاه، ساقهٔ آن چوبی، و رنگ آن قهوه‌ای می‌شود. برگ‌ها بلند و نیزه‌ای شکل و برگ‌های پایینی دارای دمبرگ بلند هستند؛ در حالی که برگ‌های قسمت فوقانی ساقه، دمبرگ کوتاهی دارند. سطح فوقانی و تحتانی برگ‌ها پوشیده از کرک‌های ظریف است. گلها به رنگ بنفش متمایل به آبی، صورتی یا سفید و به صورت مجتمع در قسمت فوقانی ساقه‌ها روی چرخه‌های مخصوصی مشاهده می‌شوند.
روی هرچرخه ۸–۵ گل وجود دارد میوه فندقه و به رنگ قهوه‌ای روشن یا تیره‌است. قطر تاج گیاه حدود ۵۵ سانتی‌متر است. وزن هزار دانه ۶۱/۵۵ گرم و طول دوره جوانه زنی ۱۲ روز می‌باشد.
این گیاه از راسته لب‌گلی‌ها (Lamiales) و تیره نعنائیان (Lamiaceae) است. زمان گلدهی این گیاه، بهار و رویشگاه آن در دامنه‌های صخره ای در منطقه ایرانی – تورانی می‌باشد. این گیاه، انحصاری ایران است و در ناحیه فارس (اقلید) پراکنش دارد و تحت عنوان مریم گلی اقلیدی شناخته می‌شود.
مسواک چوب
اما سؤالی که در ذهن بسیاری از افراد وجود دارد این است که چرا بسیاری از ما با وجود مقید بودن به استفاده از مسواک و خمیردندان حداقل یک یا دو نوبت در روز و مراعات بسیاری از توصیه‌های دندان‌پزشکان، باز هم وضعیت دندانهایمان چندان تعریفی ندارد و غالب افرادی که سن آنها به بالای 20 یا 30 می‌رسد، با مشکلات حاد دندان و لثه مواجه هستند.
برای سالیان سال در قالب تبلیغات مختلف حوزه سلامت و پیشگیری از «فلوراید» به عنوان یکی از موثرترین مواد در پیشگیری از پوسیدگی مینای دندان یاد می‌شد و حتی شرکتهای تولید‌کننده خمیر دندان نیز از عبارت «حاوی فلوراید» به عنوان برگ برنده در تبلیغات محصولات خود استفاده می‌کردند.
فراتر از این امر، طی سالیان اخیر در قالب طرحهای کشوری و از طریق سیستم آموزش و پروش، از ماده فلوراید در قالب طرحهای «فلورایدتراپی» در تمام مدارس استفاده شده است.
اما طی سالیان اخیر منازعات پر سروصدایی درباره استفاده از فلوراید و تشکیک در قدرت این ماده برای جلوگیری از پوسیدگی دندان در گرفته است به‌گونه‌ای که برخی تحقیقات مستقل، نه‌تنها فلوراید را به هیچ عنوان مانع پوسیدگی دندان نمی‌دانند بلکه از این ماده به عنوان یکی از عوامل پر‌خطر برای بدن انسان یاد می‌کنند که تنها یکی از عوارض آن، پوسیدگی دندان و تخریب بافتهای استخوانی ذکر می‌شود.
اما مسئله بهداشت دهان و دندان از مواردی بوده که دین اسلام، تاکید بسیار زیادی بر آن داشته است از جمله در احادیث مختلفی از پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) بر ضرورت مسواک زدن روزانه تاکید شده است و جالب اینکه در برخی از روایات مربوط به مسواک حتی نحوه صحیح مسواک زدن نیز آموزش داده شده است! در حدیثی، پیامبر اکرم(ص) فرموده‌اند: «وقتى مسواک مى‌کنید از عرض، دندانها را مسواک بزنید»در منابع روایی ما برای مسواک زدن با چوب اراک یا زیتون بیش از 70 خاصیت ذکر شده است؛ تمیز کردن دندان، سفید کردن و جلا دادن دندان، برطرف کردن بیماری و دندان درد، رفع بوی بد دهان، تقویت لثه، چاق کردن لثه، از بین بردن جرم دندان، رفع بلغم از بدن، کاهش اشک چشم، افزایش بینایی و رفع تاری چشم، اشتها‌آور، بهبود یبوست، هضم غذا، تقویت حافظه، افزایش عقل، پیشگیری از بیماری، برطرف کردن هم و غم، رفع وسوسه، افزایش رزق و روزی، دل خوش کردن و سرور انسان، دور کردن شیطان، جلب ملائکه و نیروهای مثبت، سبب رضایت خداوند، مضاعف کردن حسنات از جمله خواص مسواک زدن با چوب اراک ذکر شده است.
«چوب مسواک اراک» جایگزین مسواکهای معمولی در کشورهایی اروپایی + جزئیات و فواید
جالب اینکه به تازگی و طی سالیان اخیر استفاده از چوب مسواک اراک در بسیاری از کشورهای اروپایی رایج و باب شده است به‌گونه‌ای که در حال حاضر در قالب تبلیغات مختلف، داروخانه‌ها، مراکز عرضه محصولات آرایشی و بهداشتی در این کشورها اقدام به فروش این نوع چوب مسواکها می‌کنند که توسط پیامبر اسلام(ص) و ائمه شیعه به استفاده از آن سفارش زیادی شده است:
حتی در کشورهای اروپایی برای سهولت در استفاده از این چوب مسواکها و برای مشابهت بیشتر با مسواکهای رایج امروزی، دسته‌هایی پلاستیکی با محفظه‌ای مخصوص برای قرار گرفتن قطعات بریده شده چوبهای مسواک اراک تولید و عرضه شده است.
امروزه با گشت‌و‌گذاری در سایتهای مختلف حوزه سلامت در این کشورها، با انبوهی از فیلم‌های آموزشی به زبان انگلیسی که نحوه استفاده و مسواک زدن با چوبهای اراک را آموزش می‌دهند، مواجه می‌شویم که برای حفظ سلامت دهان و دندان، همشهریان خود را به استفاده از «چوب مسواک اراک» ترغیب می‌کنند.
موسیر ورقه ای
موسیر با نام علمی آلیوم ستیپیتاتوم بومی ایران، کشورهای آسیای میانه، هند و خاور دور است. بزرگ‌ترین صادرکننده جهانی موسیر تازه چین است. موسیر تازه اکثراً در سبدهای حصیری کوچک که داخل یک تور قرار دارد در فروشگاه‌های کشورهای غربی بفروش می‌رسد. احتمالاً سوءتفاهم‌هایی در مورد نامگذاری این گیاه وجود دارد. ویکی‌پدیای انگلیسی حاوی دو مقاله مختلف در مورد این گیاه است؛ یکی A stipitatum و دیگری solo garlic. در روی بعضی از بسته‌بندها نام A ampeloprasum نوشته شده. در کشورهای غربی موسیر تحت نام سیر سولو یا سیر تک حبه‌ای Solo garlic, Singel bulb garlic بفروش می‌رسد. در ویرایش‌های قبلی فارسی نام شالوت استفاده شده که کاملاً اشتباه است. شالوت یک پیاز نسبتاً کوچک، باریک و بلند با رنگ پیاز قرمز معمولی است و مثل گروه پیازها لایه لایه است. موسیر خشک شده که از ایران صادر می‌شود گاهی به شکل سیر وحشی wild garlic ترجمه شده‌است.
موسیر دارای اسیدهای چرب و عناصر معدنی (پتاسیم، سدیم، منیزیم، آهن، مس، روی و منگنز) می‌باشد.
خواص دارویی گیاه موسیر
از فراورده‌های موسیر برای کم کردن قند خون در افراد دیابتی مورد استفاده‌است و هم چنین از خواص گندزدائی آن برای دفع انگل‌ها همراه غذا از آن استفاده می‌شده‌است و علاوه بر آن برای ضدعفونی کردن آب مورد استفاده داشته‌است. افزایش دفع ادرار، التیام دهنده و ترمیم‌کننده زخمها و تسکین دهنده التهاب طحال و کبد. تأثیر مثبت آن بر دستگاه اعصاب مرکزی، کاهش سردردهای میگرنی، کمک به سیستم قلبی- عروقی، کمک به کاهش چربیهای خون و پیشگیری از تصلب شرائین و تنظیم فشار خون هم قابل توجه‌است
میخک
خواص میخک برای سرطان
جالب است بدانید که میخک خواص ضد سرطانی هم دارد، آنتی اکسیدان های موجود در میخک می توانند به کنترل رادیکال های آزاد مخرب کمک کند. رادیکال های آزاد یکی از مهم ترین دلایل ایجاد سلول های سرطانی در بدن هستندمیخک صدپر (به انگلیسی: Clove) نوعی از گیاهان دارویی، درخت این گیاه در تمام طول سال سبز است. گلهای این گیاه دارای بوی معطر قوی می‌باشد و ارتفاع درخت ۱۰ تا ۱۲ متر است و گاهی تا ۲۰ متر هم رشد می‌کند و دارای برگهایی بزرگ و با گل‌هایی سرخ می‌باشد. جوانه‌های گل در ابتدا کم رنگ هستند و به تدریج تبدیل به سبز و پس از ان به رنگ قرمز تبدیل می‌شود، در این هنگام میوه‌های درخت آماده برداشت هستند. و به عنوان ادویه در ترشیجات استفاده می‌شود و از دانه‌های آن به عنوان داروهای پزشکی نیز استفاده می‌شود. میخک صدپر در حال حاضر در درجه اول در کشورهای هند، اندونزی، ماداگاسکار، زنگبار، پاکستان، ویتنام و سری لانکا برداشت می‌شود
ناخنک
ناخنک یا اکلیل الملک یکی از گیاهان دارویی می‌باشد که ظاهر آن شبیه به یونجه و شنبلیله است. ناخنک را به دلیل شکل میوه این گیاه که هلال شکل بوده و شبیه به ناخن است به این نام می‌شناسند. از دیگر نام‌های ناخنک می‌توان به مواردی از جمله ناخنه، شبدر عطری، یونجه زرد، صابع الملک، گیاه قیصر، شاه افسر، اکلیل الملک اشاره کرد. تمام بخش‌های گیاه ناخنک مورد استفاده دارویی قرار می‌گیرند. برای آنکه از خواص دارویی این گیاه دارویی بهره‌مند شویم باید در زمانی که این گیاه دارویی گل دارد آن را جمع آوری کرده و در سایه حرارت کمتر از ۴۰ درجه سانتی گراد و به تدریج آن را خشک کرد. ناخنک یا اکلیل الملک یک گیاه معطر است. خواص دارویی این ناخنک شبیه به بابونه و فراسیون است می‌توان از این گیاهان در مواقع لزوم به عنوان جانشین این ناخنک استفاده کرد.
نارگیل پودر
نارگیل (نام علمی: Cocos nucifera)یا گُوز هندی،از اعضای خانواده نخل (Arecaceae) است و تنها گونه‌ای است که در سرده نارگیل (Cocos) طبقه‌بندی می‌گردد.
هزاران سال است که نارگیل توسط انسان استفاده می‌شود و ممکن است توسط مهاجران جزایر اقیانوس آرام به محدوده کنونی آن گسترش یافته باشد. منشأ تکاملی نارگیل مورد بحث است اما این گیاه، بر اساس نظریه‌ها، احتمالاً در آسیا، آمریکای جنوبی یا جزایر اقیانوس آرام تکامل یافته‌است. حدود ۷۴٪ از عرضه نارگیل در جهان از اندونزی، فیلیپین و هند تأمین می‌شود.
واژه‌شناسی
واژه نارگیل از واژه «ناریکلا» از زبان سانسکریت وارد زبان فارسی شده و در زبان عربی نیز نام آن جوز الهند که از پارسی میانه gowz به معنای "گردو" است.واژه نارگیل ممکن است به درخت نارگیل، بذر یا میوهٔ نارگیل اشاره داشته باشد. میوهٔ نارگیل، نوعی میوه شفت استنارگیل، یکی از مهم‌ترین و مفیدترین گیاهان برای بشر است و در برخی مناطق، با عنوان «درخت حیات» نیز نامیده می‌شود. از فراورده‌های تولیدی درخت نارگیل می‌توان به‌عنوان غذا، سوخت، زغال، در طب سنتی، و در تهیهٔ لوازم آرایشی و بهداشتی استفاده کرد. روغن نارگیل، نیز مصارف زیادی دارد و در صنایع غذایی، در طبخ و سرخ کردن غذاها، تولید صابون و تولید لوازم آرایشی مورد استفاده است.
گیاه‌شناسی
برگ‌های نارگیل
درختان نارگیل، تا ۳۰ متر (۹۸ فوت) رشد کرده و می‌توانند تا ۷۵ میوه در سال بدهند، اما این تعداد به‌طور معمول، کمتر از ۳۰ میوه در سال است.[این درخت دارای برگهایی به طول ۴ تا ۶ متر است.این درخت در شرایط مساعد، پس از ۶ تا ۱۰ سال از زمان کاشت، میوه می‌دهد و در ۱۵ تا ۲۰ سالگی، به حداکثر میزان تولید میوه می‌رسد.[
درخت نارگیل نسبت به هوای سرد آسیب‌پذیر است و بارش فراوان و همچنین نور کامل خورشید را ترجیح می‌دهد. بسیاری از آفات و بیماری‌ها به این گیاه آسیب زده و برای تولید تجاری نارگیل، مشکل‌ساز هستند. نارگیل‌ها، در بیشتر مناطق گرمسیری به‌خصوص در طول خطوط ساحلی استوایی پراکنده هستند. چون میوه نارگیل سبک و شناور است، این گیاه به آسانی توسط جریانات دریایی تا مسافت‌های طولانی حمل می‌شود. نخل نارگیل در خاک‌های ماسه‌ای و شور و در مناطق دارای نور خورشید فراوان و بارندگی‌های منظم (سالانه ۱۰۰–۷۵ سانتی‌متر) رشد می‌کندـ بنابراین علت تجمع این گیاه در نواحی کرانه‌ای تا حدی مشخص می‌شود. میوه‌هایی که از دریا در نواحی شمالی مثل نروژ جمع‌آوری شده‌اند بسیار زیستا بوده و سپس تحت شرایط مناسب، رشد نموده‌اند
خاستگاه
خاستگاه این گیاه یکی از موضوعات مورد بحث است بعضی از کارشناسان معتقدند نارگیل یکی از گیاهان بومی جنوب شرق آسیا است درحالیکه برخی دیگر شمال شرقی آمریکای جنوبی را خاستگاه این گیاه می‌دانند. فسیلهای به‌دست آمده در نیوزیلند نشان می‌دهد در حدود ۱۵ میلیون سال پیش گیاهان کوچکی شبیه نارگیل در این ناحیه رویش می‌کردند. حتی سنگوارههای قدیمی‌تر که در راجستان هند کشف شده‌اند. نارگیل در جزایر هاوایی یک درخت وارد شده از پلی‌نزی قلمداد می‌شود که ابتدا دریانوردان پلی‌نزیایی آنها را از سرزمین‌های مادریشان در اقیانوس آرام جنوبی به این جزایر آورده‌اند. این گیاه به سمت آب خم می‌شود و هر چه بیشتر رشد می‌کند، بیشتر خم می‌شود در نتیجه، میوه آن توسط آب دریا به اطراف پراکنده می‌شود. پوست سبک این میوه باعث می‌شود روی سطح آب شناور گردد. وقتی میوه نارگیل در شرایط مناسبی قرار گیرد، طی یک الی دو ماه شروع به سبز کردن برگ کرده سپس تعداد زیادی ریشه بلند درمی‌آورد. این ریشه‌های بلند محکم به درخت‌های در حال رشد می‌چسبند و در مقابل بادهای تند ساحلی مقاومت می‌کنند.
نوشیدنی شیره نارگیل
ارزش غذایی
Coconut-inner edible solid part, raw (fresh kopra)
ارزش غذایی به ازای هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژی ۳۵۴ کیلوکالری (۱٬۴۸۰ کیلوژول)
کربوهیدرات
۲۴٫۲۳
قند ۶٫۲۳
فیبر خوراکی ۹
چربی
۳۳٫۴۹
پروتئین
3.33 g
ویتامین‌ها درصد ارزش روزانه
ویتامین (B۱) ۶٪۰٫۰۶۶ میلی‌گرم
(B۲) ۲٪۰٫۰۲ میلی‌گرم
نیاسین (B۳) ۴٪۰٫۵۴ میلی‌گرم
پانتوتنیک اسید (B۵) ۲۰٪۱٫۰۱۴ میلی‌گرم
ویتامین ب۶ ۴٪۰٫۰۵ میلی‌گرم
ویتامین ث ۴٪۳٫۳ میلی‌گرم
مواد معدنی مقداردرصد ارزش روزانه
کلسیم ۱٪14 میلی‌گرم
آهن ۱۹٪۲٫۴۳ میلی‌گرم
منیزیم ۹٪۳۲ میلی‌گرم
فسفر ۱۶٪۱۱۳ میلی‌گرم
پتاسیم ۸٪۳۵۶ میلی‌گرم
روی ۱۲٪۱٫۱ میلی‌گرم
دیگر اجزاء مقدار
آب ۴۷
یکاها
μg = میکروگرم • mg = میلی‌گرم
IU = یکاهای بین‌المللی
†درصدهای تقریبی ارائه شده برای افراد بزرگسال از روی مرجع مصرف رژیم غذایی هستند.
کالری و چربی
یک عدد نارگیل اندازه متوسط حاوی وزنی در حدود ۳۹۷ گرم با ۱۴۰۵ کالری است. در صورتیکه این میوه را به تکه‌های ۵ سانتی‌متری برش دهید، هر تکه مصرفی ۱۵۹ کالری دارد. کل چربی موجود در یک نارگیل در حدود ۱۳۳ گرم است. هر تکه ۵ سانتی‌متری تقریباً ۱۵ گرم چربی کل داشته که ۱۳ گرم آن چربی اشباع شده‌است. براساس انجمن قلب آمریکا، در صورت پیروی از یک رژیم غذایی روزانه با ۲۰۰۰ کالری، می‌توانید ۷۸ گرم چربی در روز استفاده کنید، اما بیشتر از ۱۶ گرم از این چربی‌ها نباید اشباع شده باشد. با توجه به اینکه نارگیل حاوی میزان بالایی چربی اشباع شده‌است، بنابراین دریافت نارگیل را به قسمت‌های کوچکی در یک رژیم غذایی متعادل محدود کنید.
فیبر بالا و بدون کلسترول[
نارگیل حاوی فیبر بالا و بدون کلسترول است. موادغذایی سرشار از فیبر به کنترل قندخون، کلسترول و افزایش حس سیری کمک می‌کند. میزان مصرف روزانه توصیه شده فیبر برای بانوان ۲۵ گرم و برای مردان ۳۸ گرم است. یک تکه نارگیل ۴ گرم فیبر غذایی را برای بدن فراهم می‌کند. از طرفی یک نارگیل کامل حاوی ۳۶ گرم فیبر می‌باشد. انجمن قلب آمریکا مصرف میزان زیادی از فیبر را توصیه می‌کند زیرا خطر سکته و افزایش فشار خون را کاهش می‌دهد.
آهن و سایر موادمعدنی
مصرف یک تکه نارگیل ۲ میلی‌گرم آهن به رژیم غذایی اضافه می‌کند که در حدود ۱۱ درصد از نیاز روزانه توصیه شده محسوب می‌شود. متابولیسم بدن آهن را برای کمک به حمل اکسیژن از میان جریان خون به تمام بخش‌های بدن مصرف می‌کند. یک تکه نارگیل همچنین حاوی ۱۶۰ میلی‌گرم پتاسیم بوده که به تنظیم ضربان قلب کمک خواهد کرد. همچنین حاوی ۵۱ میلی‌گرم فسفر برای تقویت دندانها و سیستم اسکلتی است.
جدول ارزش غذایی
در هر ۸۰ گرم گوشت تازه نارگیل که به اندازه یک فنجان نارگیل تازه است مواد مغذی زیر موجود است
انرژی ۲۸۳ کیلو کالری
پروتئین ۲٫۹ گرم
ویتامین سی ۲٫۶ میلی‌گرم
ویتامین ای ۲٫۰ میلی‌گرم
ویتامین کا ۰٫۲ میکروگرم
تیامین ۰٫۱ میلی‌گرم
نیاسین ۰٫۴ میلی‌گرم
فولات ۲۰٫۸ میکروگرم
پانتوتنیک اسید ۰٫۲ میلی‌گرم
کلسیم ۱۱٫۲ میلی‌گرم
آهن ۲۵٫۶ میلی‌گرم
فسفر ۹۰٫۴ میلی‌گرم
پتاسیم ۲۸۵ میلی‌گرم
سدیم ۱۶٫۰ میلی‌گرم
روی ۰٫۹ میلی‌گرم
مس ۰٫۳ میلی‌گرم
منیزیوم ۱، ۲ میلی‌گرم
سلنیوم ۸٫۱ میکروگرم
آب ۵۰ کالری
چربی ۳۰ گرم
نشاسته ۹ گرم
خواص نارگیل[
منیزیوم موجود در گوشت نارگیل به بهبود متابولیسم بدن کمک می‌کند.[]
از اندام‌های حیاتی مانند کبد محافظت می‌کند.
منبع غنی از تمام مواد معدنی مورد نیاز سلامت بدن است.
سرشار از ویتامین B است.
باعث لاغری سریع می‌شود.
باعث بهبود سیستم ایمنی بدن می‌شود.
پتاسیم و انرژی مورد نیاز بدن را تأمین می‌کند.
چربیهای اشباع شده طبیعی و سالم دارد.
به تولید گلبول‌های قرمز کمک می‌کند.
گوشت نارگیل حاوی آنتی‌اکسیدان زیادی است.
گوشت نارگیل باعث سلامت استخوان‌ها می‌شود.
گوشت نارگیل سرشار از فیبر طبیعی است.
نارمشک
نعناع
نعنا[] (نام علمی: Mentha) گیاهی است از راسته نعناسانان و تیره نعناعیان و از سبزی‌های خوراکی است. این گیاه تمام اسانسها و خواص پونه را دارد؛ ولی برگ‌هایش کرک کمتری دارند و بریدگی‌های کنار برگ‌های آن بیشتر از پونه و اسانس آن نیز ملایم‌تر است.
نعنا گیاهی است علفی با ریشه هوایی و ساقه‌های مستقیم و چهارگوش و زیرزمینی. ساقه و برگ‌های خوش‌بوی آن خوراکی و دارویی است و گاهی گلهای رنگین دارد.[
برگ‌های آن به طول ۳ تا ۵ سانتی‌متر، متقابل، نیزه‌ای یا دوکی است، حاشیهٔ آن دارای بریدگی‌های عمیقی است، بریدگی‌های کناره آن نوک تیز است. کرک برگ‌های نعنا کم است. نعنا سبز معمولاً در سرتاسر جهان کشت می‌شود، این گیاه حاصل تبدیل و ماندگاری بوته گیاه ریحان چند ساله می‌باشد. این گیاه در نواحی شمال ایران و اطراف تهران به حالت وحشی و پرورشی می‌روید.[
«نعنای قرمز»گونه‌ای از نعنا است که در لبهٔ رودخانه‌ها و در جریان آب‌های ملایم و کم‌عمق، و در کنار آب‌انداز و استخرهای مصنوعی آبی (به مازندرانی اندون) می‌روید و چون برگ‌هایش قرمزرنگ‌اند به این نام خوانده می‌شود.
نعناع فلفلی
عناع فلفلی (نام علمی: Mentha piperita) گونه‌ای نعنا است، گیاهی است از رده دولپه‌ای‌های پیوسته گلبرگ که از سبزی‌های خوراکی و دارویی است. به این گیاه سوسنبر، نعناع فلفلی، خال‌وای و آس‌بویه هم می‌گویند.
گیاه‌شناسی
گیاهی است علفی و چند ساله، دارای ساقه‌های رونده (دستک) و ساقه‌های زیرزمینی (زمین‌ساقه)، ساقه‌اش چهارگوش به رنگ قرمز مایل به بنفش که برگ‌های بیضوی‌شکلی به صورت متقابل روی آن قرار می‌گیرند. گلهای آن به رنگ بنفش هستند و میوه‌اش کپسولی به رنگ قرمز است که دارای بذرهایی بدون توان رویشی می‌باشد. تولید بذر نعناع فلفلی با قابلیت کشت و رویش ممکن است.
داروشناسی
سوسنبر حاصل تلاقی گونه‌های نعناع آبی و نعناع معمولی و از گیاهانِ بومی شمال آفریقا و مدیترانه است. این گیاه، سال ۱۷۲۱ میلادی، در لیست رسمی دارویی انگلستان گونهٔ مستقلی ثبت شد که ویژگی اصلی آن، بهبود سرماخوردگی و سردرد است.
از دو هزار سال قبل تاکنون از گونه‌های مختلف نعناع به عنوان ادویه و دارو استفاده می‌شود. سوسنبر حاوی مانتول و تانن کم است. دم کرده سوسنبر برای تقویت معده و روده و دستگاه گوارش، ضد نفخ، یرقان (زردی) و ضد سنگ‌های صفراوی مصرف می‌شود. استنشاق بوی سوسنبر، برای رفع سرماخوردگی و عفونت‌های گلو بسیار مفید است.
اما نعناع کوهی به دلیل داشتن منتول خیلی بیشتر از سوسنبر دارای خواص و قدرت بیشتری می‌باشد که بیشتر در صنایع خمیر مسواک، آدامس، اسانسها استفاده می‌شود، و قدرت بالاتری به تمامی زیرشاخه‌های خانواده نعنا دارد.
هل باد
هل باد دارای غلاف بذری شبیه به مثلث با طول تقریبی 30 تا 60 میلی متر و متر قطری 10 تا 15 میلی متر است. در هر غلاف بذر هل سیاه بیش از 12 دانه ریز به شکل 3 خوشه انگورِ بهم چسبیده با رنگی قهوه ای با بویی تند در کنار هم قرار گرفته اند هل قراب یا هل سیاه محصول کشور هند و مالزی است در هند هل سیاه را به عنوان ادویه در بسیاری از غذاها استفاده می کنند
هل باد طبیعت گرم و خشک دارد و با نام علمی (Black cardamom) شناخته می شود و از خانواده زنجبیل ها (Zingiberaceae) است. در کتاب های طب سنتی از آن به عنوان هل قراب، قاقله کبار ، هل سیاه ، هل باد و هیل یاد شده است.
هل سبز درشت
هل سبز (نام علمی: Elettaria cardamomum) گیاهی است که در مناطق جنوب شرق آسیا پرورش یافته و مورد اهمیت قرار گرفته است. هل درختی است از خانواده زنجبیل ولی به صورت وحشی و پرورشی. این گیاه در مناطق کوهستانی و زیر سایه درختان رشد می‌کند. هل سیاه نیز همچون هل سبز از خانواده زنجبیل است اما استفاده آن به‌عنوان ادویه در ایران بیشتر به صورت هل سبز می‌باشد. در خارج از ایران این گیاه در اشکال مختلف اعم از پودر و روغن ارائه می‌شود که در مصارف گیاه‌پزشکی و صنایع غذایی کاربرد دارد. از هل در مصرف چای به علت عطر بخشی ویژه آن استفاده می‌شود. از این گیاه در ساخت لیکور بخصوص لیکورهای شیرین همچون لیکور موز و لیکور به استفاده می‌شود. ارتفاع درخت این گیاه، ۳۰ تا ۵۰ سانتی‌متر و بعضی‌ها دارای اعضاء چوبی تا ۳ متر ارتفاع می‌باشند